Plastic model van een open slagader
Met een prik in de lies wordt een katheter ingebracht
Endovasculaire procedure
Open procedure
Met een endovasculaire procedure wordt een vaatoperatie bedoeld waarbij met een prik in een slagader een buisje met terugslagklep gebracht wordt, waardoor met ballonnen en stents een vernauwing of verstopping kan behandeld worden.
Deze endovasculaire ingreep geniet vaak de voorkeur als er een vaatoperatie dient te gebeuren, omdat er geen incisie gemaakt dient te worden in de huis, omdat er een veel sneller herstel is met duidelijk minder complicaties.
Een endovasculaire behandeling is echter technisch moeilijker voor de chirurg, ondanks dat de patiënt enkel een prikgaatje in de lies heeft.
De meest voorkomende endovasculaire behandelingen zijn een ballondilatatie, al dan niet met stent plaatsing in de dijslagader of slagaders onder de knie. Ook kan een ballondilatatie +- stent plaatsing in de slagaders ter hoogte van het bekken, buik en armen.
Met een open procedure wordt iedere chirurgische ingreep bedoeld waarbij een incisie gemaakt dient te worden. Na deze incisie wordt dan het aangetaste bloedvat opgezocht en vrij gemaakt van omliggende weefsels. Er wordt dan steeds een sterke bloedverdunner (heparine) toegediend alvorens het bloedvat geklemd wordt. Na het klemmen wordt het bloedvat ingesneden en wordt de effectieve ingreep verricht
Meest voorkomende open ingrepen zijn: een endarterectomie, een overbrugging en een thrombectomie/embolectomie.
- Bij een endarterectomie wordt de kalkplaat in zijn geheel uit het bloedvat gehaald en wordt het bloedvat terug dicht genaaid.
- Bij een overbrugging wordt met een kunststof- of een eigen ader de vernauwing of verstopping overbrugd. Hierbij dient ook nog een incisie gemaakt te worden in de huid boven een gezond bloedvat om de overbrugging te ‘landen’. (meestal femoro-popliteale bypass = overbrugging van de lies naar de knie).
- Bij een thrombectomie of een embolectomie wordt met een ballonnetje een bloedklonter of kalkbrokje uit het bloedvat ‘gevist’.
Halsslagader (carotis)
De behandeling van carotislijden bestaat er in de cardiovasculaire risicofactoren maximaal onder controle te houden en eventueel een heelkundige behandeling (operatie). De indicatie voor een operatie wordt gesteld afhankelijk of de vernauwing aanleiding geeft tot symptomen en de graad van vernauwing.
Lichaamsslagader (aorta)
De behandeling van aandoeningen aan de lichaamsslagader bestaat eruit om een eventuele vernauwing open te maken met een ballon en stent zo mogelijk of een open procedure uit te voeren als overbrugging. De behandeling van een verbreding (aneurysma) kan eveneens met speciaal ontwikkelde stents of met een open procedure uitgevoerd worden. De beslissing of de procedure met een open- of een endovasculaire ingreep kan gebeuren, is afhankelijk van de presentatie van de aandoening op aanvullende beeldvorming.
De benen (onderste ledematen)
De behandeling van vernauwingen in de benen (en bekkenslagaders) is een complex gegeven met een zeer snelle evolutie de laatste jaren. Ook is het zeer moeilijk een standaard behandeling te beschrijven, gezien de behandeling zeer sterk afhankelijk is van het letsel en de patiënt.
De behandeling van vernauwingen in de voet en enkel is bijzonder complex. Dit gezien de slagader in deze locatie slechts 1 tot 2 mm zijn. Er is dus een zeer specifiek arsenaal aan materiaal voor nodig alsook een uitgebreide kennis van de slagaders op deze plaats en ervaring met endovasculaire procedures. De kans op succes is ook beperkter gezien de slagaders daar dunner zijn en vaak zeer sterk verkalkt zijn. Maar een behandeling kan absoluut noodzakelijk zijn om amputaties van tenen of de voet te vermijden.
De voet
Onder andere slagaders worden slagaders in de buik, naar de ingewanden (darmen, lever, maag, nieren, …) verstaan. Alsook de behandeling van vernauwingen in de armen en eventueel in aders ( in plaats van slagaders). Deze behandelingen zijn eerder zeldzaam en vallen bijgevolg buiten de bedoeling van deze website.